2025-ci ildə ölkədə ÜDM real ifadədə 3,5 faiz artaraq 129,2 milyard manat, o cümlədən qeyri-neft-qaz ÜDM real ifadədə 4,9 faiz artaraq 92,2 milyard manat təşkil edəcək. Bu il ÜDM-in tərkibində qeyri-neft-qaz sektorunun payının 71,3 faizə çatacağı gözlənilir. Proqnozlara əsasən, 2025-ci ildə neft-qaz sektoru üzrə ÜDM real ifadədə 0,5 faiz artacaq.
GDP bu barədə Maliyyə Nazirliyinin 2025-ci ilin dövlət büdcəsinin proqnoz göstəriciləri bağlı təqdim etdiyi “Vətəndaşın Büdcə Bələdçisi” ndə bildirilir.
Dövlət büdcəsində “Azərilayt” markalı xam neftin və təbii qazın qiyməti proqnozlara müvafiq olaraq bir barel üçün 70 ABŞ dolları və 1 min kubmetr üçün 242 ABŞ dolları qəbul edilməklə hesablanıb.
İqtisadiyyat Nazirliyinin baza ssenarisinə görə, 2025-ci ildə orta illik inflyasiya göstəricisi 4,6 faiz, 2026-2028-ci illərdə isə illik orta hesabla 3,9 faiz səviyyəsində proqnozlaşdırılıb. Makroiqtisadi sabitliyin qorunması məqsədilə milli valyutanın məzənnəsinin sabitliyi – manatın ABŞ dollarına qarşı 1,7 manat səviyyəsində qalması dəstəklənəcək.
Eyni zamanda, iqtisadi aktivliyin yüksəlməsi ilə əlaqədar əhalinin gəlirlərinin real artım tempi 3,5 faiz, 2026-2028-ci illərdə isə orta illik 3,6 faiz səviyyəsində proqnozlaşdırılır.
Qarabağ və Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonlarında infrastrukturların yenidən qurulması, abadlıq-quruculuq işlərinin həyata keçirilməsi nəticəsində bölgənin Azərbaycan iqtisadiyyatına reinteqrasiyası iqtisadiyyatın bir çox sektorlarının inkişafı üçün yeni imkanlar yaradacaq.
Ümumi Daxili Məhsul (ÜDM) və iqtisadi göstəricilər:
- 2025-ci ildə ÜDM-in real ifadədə 3,5 faiz artaraq 129,2 milyard manat olması gözlənilir.
- Qeyri-neft-qaz ÜDM real ifadədə 4,9 faiz artaraq 92,2 milyard manata çatacaq.
- ÜDM-in tərkibində qeyri-neft-qaz sektorunun payı 71,3 faizə yüksələcək.
- Neft-qaz sektoru üzrə ÜDM real ifadədə 0,5 faiz artacaq.
- Dövlət büdcəsində “Azərilayt” markalı neftin bir barelinin qiyməti 70 ABŞ dolları, 1 min kubmetr qazın qiyməti 242 ABŞ dolları hesablanıb.
İnflyasiya və gəlirlər:
- Orta illik inflyasiya göstəricisi 2025-ci ildə 4,6 faiz səviyyəsində proqnozlaşdırılır.
- Əhalinin gəlirlərinin real artım tempi 3,5 faiz olacaq.
- Əhalinin xərclərinin real artım tempi 3,4 faiz təşkil edəcək.
- Makroiqtisadi sabitlik qorunaraq milli valyutanın məzənnəsi sabit tutulacaq (1 ABŞ dolları = 1,7 manat).
Neft və qeyri-neft sektoru:
- 2025-ci ildə neft-qaz sektoru üzrə gəlirlər 18 milyard 773 milyon manat, qeyri-neft-qaz sektoru üzrə gəlirlər 19 milyard 583 milyon manat proqnozlaşdırılır.
- Neft sektoru üzrə gəlirlərin əsas mənbələri:
- Dövlət Neft Fondunun transfertləri – 14 milyard 481 milyon manat.
- Vergi orqanları xətti ilə daxilolmalar – 3 milyard 830 milyon manat.
- SOCAR üzrə dividendlər – 462 milyon manat.
- Qeyri-neft-qaz sektoru üzrə gəlirlərin əsas mənbələri:
- Vergi orqanlarının xətti ilə daxilolmalar – 11 milyard 670 milyon manat.
- Gömrük orqanlarının xətti ilə daxilolmalar – 6 milyard 600 milyon manat.
Dövlət büdcəsinin gəlirləri və xərcləri:
- 2025-ci ilin dövlət büdcəsi gəlirləri: 38 milyard 356 milyon manat (2024-cü illə müqayisədə 5,4 faiz artım).
- 2025-ci ilin dövlət büdcəsi xərcləri: 41 milyard 407,6 milyon manat (2024-cü illə müqayisədə 4,2 faiz artım).
- Dövlət büdcəsinin kəsiri: 3 milyard 051,6 milyon manat (ÜDM-in 2,4 faizi).
Büdcə xərclərinin əsas istiqamətləri:
- Cari xərclər: 24 milyard 753,9 milyon manat (əmək haqqı, sosial müdafiə və təminat xərcləri).
- Əsaslı xərclər: 14 milyard 254,1 milyon manat (tikinti, yenidənqurma, infrastruktur layihələri).
- Dövlət borcuna xidmətlə bağlı xərclər: 2 milyard 399,6 milyon manat.
Sosialyönlü xərclər:
- 2025-ci ildə sosialyönlü xərclər: 16 milyard 932,1 milyon manat (2024-cü illə müqayisədə 9 faiz artım).
- Əmək haqqı fondu – 9 milyard 722,9 milyon manat.
- Təqaüdlər və sosial müavinətlər – 4 milyard 964,6 milyon manat.
- İcbari tibbi sığorta xərcləri – 1 milyard 416,4 milyon manat.
Təhsil sektoru:
- Təhsil xərcləri: 4 milyard 937,3 milyon manat (2024-cü illə müqayisədə 8,5 faiz artım).
- Ümumi təhsil – 2 milyard 347,5 milyon manat.
- Ali təhsil – 750,7 milyon manat.
- Məktəbəqədər təhsil – 467,4 milyon manat.
Digər əsas istiqamətlər:
- Qarabağ və Şərqi Zəngəzurun bərpası: 4 milyard manat ayrılacaq.
- Güzəştli mənzil ipotekası: 100 milyon manat.
- Ərzaq təhlükəsizliyi: 528 milyon manat.
- Teatr, muzey, kino və simfonik musiqi üzrə ƏDV güzəştləri tətbiq olunacaq.