Bakı Fond Birjasının 2025-ci ilin yanvar may ayları ərzində əməliyyatların ümumi həcmi 33,911,103,993 manat olub ,2024-cü ildə ümumi əməliyyatlar 14,686,648,891 manat təşkil edib. Bu, ümumilikdə 130.9% artım deməkdir. Bu artımın səbəbi əsasən REPO əməliyyatlarının artımı və bazarda əlavə likidliyin daxil olmasıdır. Bazarın həcminin artımı və investorların nisbətən aktiv şəkildə ticarətdə iştirak etməsi, xüsusilə qısa müddətli maliyyə əməliyyatlarında olan marağı artırıb.
Dövlət Qiymətli Kağızları
Bakı Fond Birjasında 2025-ci il mayın 31-nə olan göstəricilərə görə, Dövlət qiymətli kağızları ilə əməliyyatların həcmi 3,357,606,187 manat-a yüksəlib. 2024-cü ildə isə BFB-də bu seqment üzrə əməliyyatların həcmi 3,253,159,789 manat təşkil edib. Bu, 3.2% artımın göstəricisidir. Artımın səbəbi bu növ qiymətli kağızların daha sabit və təhlükəsiz hesab edildiyi üçün investorlar bu bazarda daha çox əməliyyat keçirib. Lakin bazar payı 2024-cü ildəki 22.2%-dən 9.9%-ə düşüb ki, bu da dövlət qiymətli kağızlarının bazar payının digər bazarlarla müqayisədə kiçildiyini göstərir.
Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankının notları
Bakı Fond Birjasında 2024-cü ilin yanvar -may ayları ərzində Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Bankının (ARMB) notları üzrə əməliyyat həcmi 1,157,497,480 manat olub, 2025-ci ilin müvafiq dövründə isə 206,310,941 manat-a enib, bu da bu seqment üzrə ticarətin həcminin 82.2% azalması deməkdir.
Korporativ Qiymətli Kağızlar
Bakı Fond Birjasında Korporativ qiymətli kağızlar bazarında 2024-cü ilin yanvar -may ərzində 846,637,591 manat olan əməliyyat həcmi, 2025-ci ilin müvafiq dövründə 581,356,308 manat-a düşüb. Bu, 31.3% azalma deməkdir. Bu azalma, şirkətlərin kapital artırma təkliflərinin azaldığını və investorların korporativ kağızlardan daha az istifadə etməyə başladığını göstərir. Bu seqmentin BFB-nin ümumi dövriyyəsində bazar payı da 5.8%-dən 1.7%-ə enib.
REPO əməliyyatları
Bakı Fond Birjasında REPO əməliyyatları üzrə çox ciddi artım müşahidə olunub. Birjada bu seqment üzrə 2024-cü ilin yanvar may aylarında 10,586,851,511 manat olan əməliyyat həcmi, 2025-ci ilin müvafiq dövründə 29,070,955,622 manat-a yüksəlib. Bu da REPO əməliyyatlarının həcminin 174.6% artımı deməkdir. REPO əməliyyatlarının artması, investorların qısa müddətli maliyyə alətlərinə marağının artdığını göstərir. Həmçinin, banklar və maliyyə institutları arasında təcili likvidlik ehtiyacının qarşılanması məqsədilə bu əməliyyatların daha geniş yayılması ilə əlaqədar artım müşahidə olunmuşdur. REPO bazarının payı 72.1%-dən 85.7%-ə yüksəlib.
İlkin bazar
İlkin bazarda 2024-cü ilin yanvar -may ayları ərzində 3,010,123,993 manat olan əməliyyat həcmi, 2025-ci ildə 2,499,084,600 manat-a düşüb. Bu, 17.0% azalma deməkdir. İlkin bazarda əməliyyatların azalmasının səbəbi, yeni təklif edilən qiymətli kağızlara olan marağın düşməsi və daha çox investorun təkrar bazara yönəlməsidir. İlkin bazarın Bakı Fond Birjasının əməliyyatlarında bazar payı 20.5%-dən 7.4%-ə düşüb.
Təkrar bazar
Təkrar bazarda 2024-cü ilin yanvar-may aylarında 1,089,673,387 manat olan əməliyyat həcmi, 2025-ci ilin analoji dövründə isə 2,341,063,771 manat-a yüksəlib ki, bu, da 114.8% artımın göstəricisidir. Təkrar bazarın həcminin artımını əsasən, mövcud qiymətli kağızların daha çox ticarət edilməsi və investorların likviddlik ehtiyaclarını qarşılaması ilə əlaqələndirmək olar. Təkrar bazarın payı 7.4%-dən 6.9%-ə düşsə də, əməliyyat həcmi artıb.
2024-2025-ci illər üzrə əməliyyatlar və bazar payları
| Əməliyyatlar | 2024-cü il (manatla) | 2025-ci il (manatla) | Dəyişiklik (manat) | Faiz Artımı/Azalmı | 2024 Bazar Payı | 2025 Bazar Payı |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ümumi Əməliyyatlar | 14,686,648,891 | 33,911,103,993 | +19,224,455,102 | +130.9% | 100% | 100% |
| Dövlət Qiymətli Kağızları | 3,253,159,789 | 3,357,606,187 | +104,446,398 | +3.2% | 22.2% | 9.9% |
| ARMB Notları | 1,157,497,480 | 206,310,941 | -951,186,539 | -82.2% | 7.9% | 0.6% |
| Korporativ Qiymətli Kağızlar | 846,637,591 | 581,356,308 | -265,281,283 | -31.3% | 5.8% | 1.7% |
| REPO Əməliyyatları | 10,586,851,511 | 29,070,955,622 | +18,484,104,111 | +174.6% | 72.1% | 85.7% |
| İlkin Bazar | 3,010,123,993 | 2,499,084,600 | -511,039,393 | -17.0% | 20.5% | 7.4% |
| Təkrar Bazar | 1,089,673,387 | 2,341,063,771 | +1,251,390,384 | +114.8% | 7.4% | 6.9% |
Müəllif: Aynur Qəniyeva