Bank BTB-nin 2023-cü ilin 4-cü rübü ilə 2024-cü ilin 4-cü rübü üzrə maliyyə hesabatlarının müqayisəsi göstərir ki, bankın ümumi aktivləri 2023-cü ildə 369,155 min manat olduğu halda, 2024-cü ildə 362,817 min manata düşmüşdür. Bu, 6,338 min manatlıq, yəni 1.7% azalma deməkdir.
Aktivlərin tərkibində bəzi maddələrdə artım, digərlərində isə azalma müşahidə edilmişdir. Nağd vəsaitlər 6,776 min manatdan 6,844 min manata yüksələrək 68 min manatlıq və ya 1 faiz artıb. Müxbir hesablar daha böyük artaraq, 6,293 min manatdan 8,531 min manata çatmış və 2,238 min manatlıq, yəni 35.6 faiz artım qeydə alınmışdır. Banklarda yerləşən depozitlər isə 13,500 min manatdan 9,000 min manata düşmüş, 4,500 min manatlıq və ya 33.3 faiz azalma baş vermişdir. Qiymətli kağızların həcmi 3,591 min manatdan 4,073 min manata qalxmış və 482 min manatlıq, yəni 13.4 faiz artım olmuşdur. Maliyyə institutlarına verilmiş kreditlərdə isə azalma müşahidə edilmiş, bu göstərici 6,111 min manatdan 4,793 min manata enmiş, 1,318 min manatlıq və ya 21.6 faiz azalma qeydə alınmışdır. Müştərilərə verilmiş kreditlər (xalis) 268,610 min manatdan 270,047 min manata yüksəlmiş, bu isə 1,437 min manatlıq və ya 0.5 faiz artım deməkdir. Əsas və qeyri-maddi aktivlər 60,348 min manatdan 55,049 min manata enmiş, bu göstərici 5,299 min manatlıq və ya 8.8 faiz azalma ilə nəticələnmişdir. Digər aktivlər isə 3,925 min manatdan 4,479 min manata yüksələrək 554 min manatlıq və ya 14.1 faiz artım göstərmişdir.
Öhdəliklərdə də ümumi azalma
Bankın ümumi öhdəlikləri 2023-cü ildə 321,791 min manat olduğu halda, 2024-cü ildə bu rəqəm 311,347 min manata düşmüş və 10,444 min manatlıq, yəni 3.2 faiz azalma qeydə alınmışdır. Müştərilərin tələbli depozitləri 10,172 min manatdan 12,598 min manata yüksəlmiş və bu göstərici 2,426 min manatlıq, yəni 23.9 faiz artım olmuşdur. Müştərilərin müddətli depozitləri isə 142,733 min manatdan 132,588 min manata enmiş və bu göstərici 10,145 min manatlıq, yəni 7.1 faiz azalma göstərmişdir. Mərkəzi Bankın tələbləri 2023-cü ildə 700 min manat olduğu halda, 2024-cü ilin sonunda tamamilə sıfıra enmişdir və bu, 700 min manatlıq, yəni 100 faiz azalma deməkdir. Digər maliyyə institutlarının kreditləri 159,992 min manatdan 163,526 min manata yüksəlmiş, bu göstərici 3,534 min manatlıq və ya 2.2 faiz artımla nəticələnmişdir. Bank tərəfindən buraxılmış qiymətli kağızların həcmi isə 2023-cü ildə 5,000 min manat olduğu halda, 2024-cü ildə sıfırlanmış və bu, 5,000 min manatlıq, yəni 100 faiz azalma ilə nəticələnmişdir. Digər öhdəliklər 3,195 min manatdan 2,635 min manata enmiş və bu göstərici 560 min manatlıq, yəni 17.5 faiz azalma göstərmişdir.
Kapital göstəricilərində isə artım müşahidə edilib
Bankın ümumi kapitalı 2023-cü ilin sonunda 47,363 min manat olduğu halda, 2024-cü ildə 51,471 min manata yüksəlmiş və 4,108 min manatlıq, yəni 8.7 faiz artımla nəticələnmişdir. Xüsusi kapital 44,269 min manatdan 48,431 min manata yüksəlmiş və bu göstərici 4,162 min manatlıq, yəni 9.4 faiz artım göstərmişdir. Ümumi ehtiyatlar isə 3,094 min manatdan 3,040 min manata düşmüş və 54 min manatlıq, yəni 1.7 faiz azalma ilə nəticələnmişdir.
Cəmi aktivlərdə və cəmi öhdəliklərdə azalma, kapitalda artım
Ümumilikdə, Bank BTB-nin 2023-cü ilin 4-cü rübündən 2024-cü ilin 4-cü rübünə keçid dövründə cəmi aktivlərdə və cəmi öhdəliklərdə azalma, lakin kapitalda əhəmiyyətli artım müşahidə edilib. Cəmi aktivlər 6,338 min manat və ya 1.7 faiz azalaraq 362,817 min manat olub. Öhdəliklər 10,444 min manat və ya 3.2 faiz azalaraq 311,347 min manat səviyyəsinə düşmüşdür. Kapital isə 4,108 min manat və ya 8.7 faiz artaraq 51,471 min manata çatmışdır. Bu göstəricilər bankın maliyyə dayanıqlığının möhkəmləndiyini və kapitalın artımını dəstəklədiyini göstərir.
Faiz gəlirlərində artım
Bank BTB-nin 2023-cü ilin 4-cü rübü ilə 2024-cü ilin 4-cü rübü üzrə mənfəət və zərər haqqında hesabatlarının müqayisəsi göstərir ki, faiz gəlirlərin ümumi məbləği 2023-cü ildə 30,005 min manat olduğu halda, 2024-cü ildə 31,208 min manata yüksəlmişdir. Bu göstərici 1,203 min manatlıq, yəni 4% artım deməkdir.
Müştərilərə kreditlər üzrə faiz gəlirləri 28,893 min manatdan 28,964 min manata yüksələrək 71 min manatlıq, yəni 0.25 faiz artım göstərmişdir. Maliyyə institutlarına kreditlər üzrə faiz gəlirləri isə 76 min manatdan 83 min manata yüksəlmiş və 7 min manatlıq, yəni 9.2 faiz artım qeydə alınmışdır. Digər faiz gəlirləri daha nəzərəçarpan artım nümayiş etdirərək 1,036 min manatdan 2,161 min manata çatmış və bu göstərici 1,125 min manatlıq, yəni 108.6 faiz artımla nəticələnmişdir.
Faizlər və onlara bağlı xərclərin ümumi məbləği 2023-cü ildə 18,690 min manat olduğu halda, 2024-cü ildə 18,735 min manata yüksəlmişdir. Bu, 45 min manatlıq və ya 0.24 faiz artım deməkdir. Müştərilərin depozitləri üzrə faizlər 10,022 min manatdan 9,964 min manata enmiş və 58 min manatlıq, yəni 0.58 faiz azalma qeydə alınmışdır.
Azərbaycan Mərkəzi Bankının kreditləri üzrə faizlər isə 604 min manatdan 484 min manata düşmüş və bu göstərici 120 min manatlıq, yəni 19.87 faiz azalma ilə nəticələnmişdir. Digər faiz xərcləri isə 8,064 min manatdan 8,287 min manata yüksəlmiş və 223 min manatlıq, yəni 2.77 faiz artım göstərmişdir.
Xalis faiz gəlirləri 2023-cü ildə 11,246 min manat olduğu halda, 2024-cü ildə 12,252 min manata yüksəlmişdir. Bu, 1,006 min manatlıq, yəni 8.9% artım deməkdir. Qeyri-faiz gəlirləri isə 2023-cü ildə 4,611 min manat olduğu halda, 2024-cü ildə 6,049 min manata çatmış və 1,438 min manatlıq, yəni 31.2 faiz artımla nəticələnmişdir. Hesabların aparılması üzrə xidmətlərdən komisyon gəlirləri 703 min manatdan 926 min manata yüksəlmiş və bu göstərici 223 min manatlıq, yəni 31.7 faiz artım göstərmişdir. Digər xidmət növlərindən komisyon gəlirləri 3,908 min manatdan 5,123 min manata yüksəlmiş və 1,215 min manatlıq, yəni 31.1 faiz artım qeydə alınmışdır.
Qeyri-faiz xərcləri 2023-cü ildə 13,104 min manat olduğu halda, 2024-cü ildə 13,031 min manata düşmüşdür. Bu göstərici 73 min manatlıq, yəni 0.56 faiz azalma ilə nəticələnmişdir. Göstərilmiş xidmətlər üzrə haqq və komissiya xərcləri 2,559 min manatdan 2,152 min manata enmiş və 407 min manatlıq, yəni 15.9 faiz azalma göstərmişdir. İnzibati xərclər isə 10,546 min manatdan 10,879 min manata yüksəlmiş və bu göstərici 333 min manatlıq, yəni 3.2 faiz artım ilə nəticələnmişdir.
Əməliyyat mənfəəti artıb
Əməliyyat mənfəəti 2023-cü ildə 2,753 min manat olduğu halda, 2024-cü ildə 5,270 min manata yüksəlmişdir. Bu, 2,517 min manatlıq, yəni 91.4 faiz artım deməkdir. Aktivlər üzrə mümkün zərərlərin ödənilməsi üçün xüsusi ehtiyatların yaradılmasına ayırmalar (xərclər) isə 2023-cü ildə -2,246 min manat olduğu halda, 2024-cü ildə 1,136 min manata yüksəlmişdir.
Vergilər və bank fəaliyyəti ilə bağlı gözlənilməz xərclər ödənilənədək mənfəət 2023-cü ildə 4,999 min manat olduğu halda, 2024-cü ildə 4,134 min manata düşmüş və 865 min manatlıq, yəni 17.3 faiz azalma qeydə alınmışdır. Gözlənilməz fəaliyyət növlərindən və əvvəlki dövr uçotdakı dəyişikliklərdən gəlir 2023-cü ildə 7,778 min manat olduğu halda, 2024-cü ildə 4,973 min manata düşmüş və bu göstərici 2,805 min manatlıq, yəni 36.1 faiz azalma göstərmişdir. Vergilər ödənilməzdən əvvəlki mənfəət 2023-cü ildə -2,779 min manat olduğu halda, 2024-cü ildə -839 min manata düşmüş beləliklə bankın zərərində 1,940 min manatlıq, yəni 69.8 faiz azalma qeydə alınıb.
Ümumilikdə, Bank BTB-nin faiz və qeyri-faiz gəlirlərində artım müşahidə edilsə də, bəzi xərclər və vergilər üzrə dəyişikliklər bankın ümumi mənfəətinə təsir göstərib. 2023-cü ili olduğu kimi 2024-cü ili də zərərlə başa vurub.