2024-cü ildə DOST Agentliyinin xalis mənfəəti 80 min manatdan 35 min manata enərək 45 min manat, yəni 56.25% azalıb. Bu azalma əsasən gəlirlərin azalması və sabit xərclərin artması nəticəsində baş vermişdir. Ötən il ərzində Agentliyə ayrılan hökumət subsidiyaları 20,319 min manat, yəni 6.13 faiz azalmış, digər gəlirlər isə 45 min manat, yəni 56.25 faiz azalmışdır. Bu azalmalar ümumi gəlir azalmasına səbəb olmuş və nəticədə xalis mənfəət aşağı düşmüşdür.
Eyni zamanda, xərclərin strukturunda da dəyişikliklər müşahidə olunub. Amortizasiya xərcləri 1,523 min manat, yəni 191.57 faiz artmışdır ki, bu da yeni aktivlərin alınması ilə əlaqədardır. İcarə xərcləri isə 1,802 min manat, yəni 98.90 faiz artıb. Digər əməliyyat xərclərində cüzi artım 223 min manat baş vermişdir. Sabit xərclərin artması mənfəət marjasını aşağı salmış və nəticədə xalis mənfəətə mənfi təsir göstərmişdir.
Maliyyə xərcləri də artıb; borc xərcləri 17 min manat, yəni 3.06 faiz artmışdır. Əməliyyat mənfəəti isə 28 min manat, yəni 4.41 faiz azalaraq 607 min manatdan 635 min manata enmişdir. Bu azalma, həm gəlirlərin, həm də xərclərin dəyişməsi ilə bağlıdır.
2024-cü ildə gəlirlərin və xərclərin strukturu ilə bağlı baş verən dəyişikliklər DOST Agentliyinin maliyyə müstəqilliyini və reinvestisiya imkanlarını məhdudlaşdıra bilər. Xalis mənfəətin 56.25 faiz azalması nəticəsində gələcək dövrdə gəlir mənbələrinin diversifikasiyası, xüsusən beynəlxalq layihələr və xidmət ödənişləri ilə bağlı təşəbbüslərin artırılması təklif olunur. Bununla yanaşı, xərclərin optimallaşdırılması, xüsusilə icarə və amortizasiya xərclərinin nəzarət altına alınması da vacibdir. Hesabat, Deloitte tərəfindən təsdiqlənib.
Gəlir və Xərclər
2024-cü ildə DOST Agentliyinin hökumətdən alınan subsidiyaları 331,720 min manatdan 311,401 min manata enərək 6.13 faiz azalıb. Bu, dövlət dəstəyinin azalmasından qaynaqlanır. Digər gəlirlər isə 80 min manatdan 35 min manata düşərək 56.25 faiz azalıb.Bunun səbəbi isə digər gəlir mənbələrinin azalmasıdır.
Ötən il DOST Agentliyinin heyətlə bağlı xərcləri 314,254 min manatdan 291,219 min manata enərək 7.33 faiz azalıb. Bu, işçi xərclərində optimallaşdırma nəticəsində baş verib. Köhnəlmə xərcləri isə 8,472 min manatdan 7,445 min manata düşərək 12.12 faiz azalıb, bu, əsas vəsaitlərin yenilənməsi və ya istifadə dəyişikliyindən irəli gəlir.
Amortizasiya xərcləri 795 min manatdan 2,318 min manata yüksələrək 191.57 faiz artıb. Bu artım yeni aktivlərin alınması və ya uçot siyasətinin dəyişməsi ilə əlaqədardır. İcarə xərcləri isə 1,822 min manatdan 3,624 min manata yüksələrək 98.90 faiz artıb, səbəb isə icarə müqavilələrinin artması və ya qiymətlərin dəyişməsi olub.
Digər əməliyyat xərcləri 5,794 min manatdan 6,017 min manata yüksələrək 3.85 faiz artıb, kiçik miqyaslı xərclərin artımını göstərir. Əməliyyat mənfəəti isə 635 min manatdan 607 min manata düşərək 4.41 faiz azalıb, bu da gəlirlərin azalması və xərclərin dəyişməsi ilə əlaqədardır.
Maliyyə xərcləri 555 min manatdan 572 min manata artaraq 3.06 faiz artıb, bunun səbəbi borc xərclərinin artmasıdır. İl üzrə mənfəət 80 min manatdan 35 min manata düşərək 56.25 faiz azalıb, bu da həm gəlirlərin azalması, həm də xərclərin artması ilə izah olunur.
Aktivlər
2024-cü ildə DOST Agentliyinin aktivləri də müəyyən dəyişikliklər göstərib. Əmlak və avadanlıq 53,137 min manatdan 66,705 min manata yüksələrək 25.53 faiz artıb, bu da yeni əsas vəsaitlərin alınması ilə bağlıdır. İstifadə hüququ olan aktivlər isə 4,424 min manatdan 8,675 min manata yüksələrək 96.09 faiz artıb, səbəb isə icarə müqavilələrinin artmasıdır. Qeyri-maddi aktivlər 5,239 min manatdan 6,630 min manata yüksələrək 26.55 faiz artıb, bu artım lisenziya, patent və ya proqram təminatı investisiyaları ilə bağlıdır.
Hökumətdən alınacaq vəsaitlər 24,514 min manatdan 12,952 min manata düşərək 47.17 faiz azalıb, bu da subsidiyaların hesablanmasında dəyişiklik və ya ödənişlərin azalması ilə əlaqədardır. Bankdakı pul vəsaitləri isə 40,010 min manatdan 37,083 min manata düşərək 7.32 faiz azalıb, bunun səbəbi xərclərin artımı və investisiya fəaliyyətləri ilə əlaqədardır.
Öhdəliklər və Kapital
DOST Agentliyinin öhdəliklərində və kapitalında da dəyişikliklər müşahidə olunub. İcarə öhdəlikləri (uzunmüddətli) 2,798 min manatdan 6,598 min manata yüksələrək 135.81 faiz artıb, bu da yeni icarə müqavilələrinin bağlanması ilə əlaqədardır. Hökumət subsidiyaları (uzunmüddətli) 70,261 min manatdan 77,957 min manata yüksələrək 10.95 faiz artıb, bu, uzunmüddətli dövlət dəstəyinin artması ilə izah olunur. Bölüşdürülməmiş mənfəət isə 104 min manatdan 139 min manata yüksələrək 33.65 faiz artıb, bu da mənfəətin bir hissəsinin saxlanmasından qaynaqlanır.
Pul Vəsaitlərinin Hərəkəti
DOST Agentliyinin pul vəsaitləri üzrə hərəkəti də müəyyən dəyişikliklər göstərib. Əməliyyat fəaliyyətindən pul çıxışı 317,214 min manatdan 311,723 min manata düşərək 1.73 faiz azalıb, bu da xərclərdəki kiçik azalmadan irəli gəlir. İnvestisiya fəaliyyətindən pul çıxışı isə 14,245 min manatdan 24,963 min manata yüksələrək 75.24 faiz artıb, bu da əsas vəsaitlərə daha çox investisiya qoyuluşunun nəticəsidir.
Maliyyələşdirmədən pul girişi 329,511 min manatdan 333,759 min manata yüksələrək 1.29 faiz artıb, bu isə dövlət subsidiyalarının artması ilə izah oluna bilər.
Müəllif: Aynur Qəniyeva