Noyabr ayında keçirilmiş hərraclar zamanı ümumilikdə 487,1 milyon ABŞ dolları satılmışdır. Ay ərzində bankların dollara olan tələbində müxtəlif səviyyələrdə dalğalanmalar müşahidə edilib.
GDP Mərkəzi Banka istinadən xəbər verir ki, ilk hərrac 05.11.2024 tarixində baş tutmuş və bu zaman tələb 69,3 milyon dollar təşkil etmişdir. İkinci hərracda (07.11.2024) tələb 77,1 milyon dollara yüksələrək 11,3% artım göstərib. Lakin ayın ortalarında, 14.11.2024 tarixində, tələb kəskin azalmış və 39,7 milyon dollara düşmüşdür ki, bu da əvvəlki hərracla müqayisədə 48,5% azalma deməkdir.
Ayın ikinci yarısından etibarən tələbdə yenidən artım müşahidə olunmuşdur. 19.11.2024 tarixində tələb 73,0 milyon dollar təşkil etmiş, 21.11.2024-də bu rəqəm 74,6 milyon dollara çatmışdır. Ayın son hərracında, 28.11.2024 tarixində, tələb 80,1 milyon dollara yüksələrək maksimum səviyyəyə çatıb.
Bütün hərraclar zamanı ortaçəkili məzənnə sabit qalaraq 1,7000 AZN/USD səviyyəsində olmuşdur. Bu, tələb və təklifin ümumilikdə balanslı olduğunu göstərir. Lakin tələbin dalğalanması daxili və xarici ödənişlərin həyata keçirilməsi ilə bağlı dövri xarakter daşıyır. Ayın ortasında müşahidə olunan azalma böyük ehtimalla müəyyən dövr üçün xarici ödənişlərin azalması ilə əlaqədar olmuşdur. Eyni zamanda, ayın ikinci yarısından sonra baş verən tələbin artması ilin sonuna yaxın tədiyyə balansı üzrə öhdəliklərin artması ilə izah oluna bilər.
Bununla yanaşı, qış mövsümünə hazırlıq dövrü də tələbin artmasına təsir edən əsas amillərdən biridir. Artan idxal ödəmələri və xarici borcların ödənilməsi ehtiyacları bu dövr ərzində dollara olan tələbi yüksəldib. Ümumilikdə, Noyabr ayında keçirilmiş hərraclar sabit məzənnə şəraitində dollar tələbinin dəyişkən dinamikasını və iqtisadi dövrlərin təsirini əks etdirib.
Müəllif:Aynur Qəniyeva