Azərbaycan sığorta bazarı son illərdə nəzərəçarpan inkişaf mərhələsindən keçir. Sığorta sektoru, iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində risklərin təminat altına alınmasında mühüm rol oynayır. Həyat sığortası polisləri yığım komponenti ilə təqdim edilir. Bu faktor da sığorta olunan şəxsin müəyyən müddət ərzində yığılan pulunu toplamasına imkan verir. Həyat sığortası məhsulları vergi güzəştləri ilə dəstəklənir ki, bu da onu maliyyə planlaşdırılmasında və fərdlərin maliyyə təhlükəsizliyinin təminində effektiv sığorta alətinə çevirir.
Həyat sığortası əhalinin maliyyə təhlükəsizliyinin artırılmasında əhəmiyyətli rol oynayır
Həyat sığortası məhsulları, sığorta portfelinin diversifikasiyasını təmin edir. Müxtəlif həyat sığortası növləri fərqli riskləri təminat altına alaraq, ümumi riskləri azaldır və maliyyə sabitliyini artırır. Həyat sığortasının son illərdə ölkəmizdə daha çox tanınması sığorta sektoruna dair göstəricilərdə də özünü əks etdirir. Beləki 2024-ci ilin yanvar-may aylarında Azərbaycan sığorta bazarı üzrə yığımlar illik müqaisədə 13,6% artaraq 643.8 milyon manata çatıb. Həyat sığortası, Azərbaycan sığorta bazarında mühüm yer tutur və əhalinin maliyyə təhlükəsizliyinin artırılmasında əhəmiyyətli rol oynayır.
Son illərdə həyat sığortasına maraq artmış və bu sektorun ümumi sığorta bazarındakı payı yüksəlmişdir. Belə ki,2024-cü ilin yanvar-may ayları ərzində 481 milyon 888 min manat təşkil edən könüllü sığorta bazarının 316 milyon 920 min manatı həyat sığortasının payına düşüb. Könüllü həyat sığortasında ən yüksək yığımlar 299 milyon 128 min manat olmaqla həyatın yaşam sığortası üzrə həyata keçirilib. Bu da əvvəlki ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 59 milyon 871 min manat və ya 25% çoxdur. Ötən ilin yanvar-may aylarında bu göstərici 239 milyon 257 min manat təşkil edib.
Bu dövrdə bu növ sığorta ödənişləri 167 milyon 865 min manat təşkil edib ki, bu da illik müqayisədə 74 milyon 535 min manat və ya 80% çoxdur.
Ötən ilin eyni dövründə 93 milyon 929 min manat sığorta ödənişləri edilmişdi.
Hesabat dövründə zərərlilik göstəricisi isə 56% təşkil edib. Zərərlilik göstəricisi son bir ildə 17% artıb. 2023-ci ilin eyni dövründə isə zərərlilik göstəricisi 39% təşkil edib.
Azərbaycanın həyat sığortası bazarı, risklərin təminat altına alınmasında və maliyyə təhlükəsizliyinin təmin edilməsində vacib bir rol oynamağa davam edir. 2024-cü ilin ilk beş ayı ərzində bu sahədə göstərilən artım, həyat sığortasının sığorta sektorundakı əhəmiyyətini bir daha təsdiqləyir. Həyat sığortası, sığortalıların ailələrinə maliyyə təhlükəsizliyi və uzunmüddətli maliyyə planlamasında vacib bir vasitə olaraq xidmət edir.
Azərbaycanda həyat sığortası polisləri yığım komponenti ilə birlikdə təqdim edilir. Bu, sığorta olunan şəxsin müəyyən müddət ərzində yığılmış vəsaitlərdən faydalanmasına imkan verir. Həmçinin, bu vəsaitlər gələcəkdə böyük maliyyə ehtiyaclarını qarşılamaq üçün istifadə edilə bilər.
Həyat Sığortasının Risklərin Təminat Altına Alınmasında Rolu
- Maliyyə Təhlükəsizliyi: Həyat sığortası, sığortalının ailəsinə və sevdiklərinə maliyyə təhlükəsizliyi təmin edir. Bu sığorta növü, sığortalının vəfatı halında ailənin gəlir itkisindən qorunmasına kömək edir.
- Maliyyə Planlaması: Həyat sığortası, uzunmüddətli maliyyə planlamasının bir hissəsi kimi istifadə olunur. Bu sığorta növü, uşaqların təhsili, borcların ödənilməsi və ya təqaüd üçün vəsait yığmaq üçün ideal bir alətdir.
- Maliyyə Yükünün Azaldılması: Həyat sığortası, qəfil ölüm və ya ciddi xəstəlik hallarında ailənin maliyyə yükünü azaldır. Sığortalının vəfatı ilə bağlı xərclərin (məsələn, dəfn xərcləri) qarşılanması üçün sığorta təminatı təqdim edir.
Həyat sığortası uzunmüddətli maliyyə planlaşdırma üçün ideal vasitədir
Həyat sığortası, sığorta olunan şəxsin vəfatı halında onun ailəsinə və ya yaxınlarına maliyyə dəstəyini təmin edir. Bu, ailənin gəlir mənbəyini itirməsi nəticəsində qarşılaşa biləcəyi maliyyə çətinliklərini aradan qaldırmağa kömək edir. Həyat sığortası məhsulları qəza və xəstəliklər nəticəsində yaranan maliyyə itkilərini də qarşılayır. Bu, şəxsin qəza və ya ciddi xəstəliklərlə bağlı gözlənilməz xərclərini təminat altına alır. Həyat sığortası, yığım komponenti ilə birlikdə uzunmüddətli maliyyə planlaşdırma üçün ideal vasitədir.
Risklərin Təminat Altına Alınması
Həyat sığortası məhsulları, fərdi risklərin təminat altına alınmasında mühüm rol oynayır. Bu məhsullar, aşağıdakı riskləri təminat altına alır:
- Ölüm Riski: Sığorta olunan şəxsin vəfatı halında ailəyə və ya müavinlərə maliyyə dəstəyi təmin edir.
- Qəza və Xəstəlik Riski: Qəza və ya ciddi xəstəliklər nəticəsində yaranan maliyyə itkilərini qarşılamaq üçün sığorta ödənişləri təmin edir.
- Uzunmüddətli Maliyyə Planlaşdırma: Həyat sığortası məhsulları, yığım komponenti ilə birlikdə uzunmüddətli maliyyə planlaşdırma üçün ideal vasitədir.
Həyat sığortası, şəxsi maliyyə planlaşdırmasının bir hissəsi olaraq geniş istifadə olunur. Uzunmüddətli yığım və gəlir təminatı, fərdlərin maliyyə hədəflərinə çatmasına və gələcəkdə maliyyə problemlərinin qarşısının alınmasına kömək edir.
Həyat sığortası vətəndaşların maliyyə vəziyyətini yaxşılaşdırmağa kömək edir
Nəzərə alsaq ki, həyat sığortası məhsulları, fərdlərin və ailələrin maliyyə təhlükəsizliyini təmin etməklə yanaşı, sosial müdafiə sisteminə dəstək verir. Bu, dövlətin sosial yükünü azaltmağa və vətəndaşların maliyyə vəziyyətini yaxşılaşdırmağa kömək edir.
Ökəmizdə həyat sığortası, uzunmüddətli maliyyə planlamasının bir hissəsi kimi istifadə olunur. Bu sığorta növü, uşaqların təhsili, borcların ödənilməsi və ya təqaüd üçün vəsait yığmaq üçün ideal bir alətdir.
Bu məqalə Azərbaycan Sığortaçılar Assosiasiyası tərəfindən “Risklərin təminat altına alınmasında həyat sığortalarının rolu” mövzusunda keçirilən müsabiqədə üçün yazılıb.
Müəllif: Aynur Qəniyeva